Tham vấn trị liệu tâm lý là gì?

Bạn có đang cần tham vấn trị liệu tâm lý? Tìm hiểu ngay về một số loại bệnh tâm lý và liệu pháp chăm sóc tinh thần hiệu quả

Những vấn đề tâm lý thường gặp

Bệnh tâm lý là những rối loạn trên lâm sàng về mặt nhận thức, hành vi và cảm xúc. Có nhiều loại bệnh tâm lý khác nhau và tùy từng người có thời gian kéo dài từ một vài tuần, một vài năm hay thậm chí cả đời.

Theo WHO, vào năm 2020, số người gặp phải chứng trầm cảm hay rối loạn lo âu đã tăng lên chóng mặt, hơn 26% so với cùng kỳ năm trước đó. Trong đó có khoảng 75% người bắc bệnh trong độ tuổi từ 24 trở lên. Hiện nay tại Việt Nam, số lượng người mắc các bệnh tâm lý lên đến khoảng 15% nhưng rất ít trong số đó được tham vấn trị liệu tâm lý kịp thời

Bệnh tâm lý thường gặp thuộc nhiều nhóm bệnh như

Nhóm bệnh rối loạn lo âu

Các bệnh trong nhóm này có thể kể đến như ám ảnh xã hội, ám ảnh cụ thể (ví dụ: chứng sợ khoảng trống và chứng sợ bị giam cầm) và rối loạn hoảng sợ.

Đây là những trường hợp tâm lý cảm thấy lo lắng, sợ hãi, cảm thấy nguy hiểm một cách quá mức, vô cớ thậm chí là phi lý, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

Nhóm bệnh trầm cảm

Trầm cảm hiện đang ngày càng phổ biến hơn với đủ các lứa tuổi, đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên. Trong nhóm này có rất nhiều loại trầm cảm, thường thấy nhất là:

💢 Trầm cảm chính (MDD)

💢 Trầm cảm sau sinh

💢 Rối loạn trầm cảm mãn tính

💢 Rối loạn lưỡng cực

💢 Rối loạn trầm cảm theo mùa

Nhóm bệnh trầm cảm này cần được tham vấn trị liệu tâm lý sớm để tránh các nguy cơ tự hại.

Rối loạn lưỡng cực

Nhóm bệnh này còn có một tên gọi khác là rối loạn hưng trầm cảm. Căn bệnh này sẽ khiến người bệnh trải qua những giai đoạn của cả trầm cảm và hưng cảm bất thường. Thời gian kéo dài có thể từ vài ngày, vài tuần hay lâu hơn.

Nếu khi hưng cảm, người bệnh thường hưng phấn, vui vẻ và tăng cường các hoạt động tiêu hao năng lượng thì khi trầm cảm, họ lại tiêu cực, lo âu, chán nản với mọi thứ.

Hiện nay, một số nghiên cứu cho thấy có khoảng 1% dân số mắc chứng rối loạn lưỡng cực và phần lớn ở độ tuổi trên 20.

Rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD)

Đây là một tình trạng tâm thần về phản ứng và cảm xúc của một người đã trải qua một hoặc nhiều sự kiện đau buồn nào đó. Thông thường là một vụ tai nạn nghiêm trọng hoặc những tổn thương tấn công thể xác, xâm hại tình dục, thảm họa thiên nhiên… Chứng rối loạn này là do não bộ phản ứng để tự vệ.

Rối loạn tâm thần phân liệt

Đây là một loại rối loạn phức tạp, các suy nghĩ và cảm xúc sẽ bị gián đoạn, nhận thức bị sai lệch so với thực tế. Người bệnh có thể gặp ảo giác, ảo tưởng, thấy thiếu hứng thú, suy giảm trí nhớ và cách ly với xã hội

Rối loạn hành vi xã hội

Đặc trưng của chứng bệnh này là hành vi liên tục thách thức và vi phạm các quyền con người và quy chuẩn xã hội. Thường nguyên nhân đến từ tổn thương thời thơ ấu.

Rối loạn phát triển thần kinh

Đây là một loại rối loạn hành vi nhận thức, gây khó khăn trong việc tiếp thu những kiến thức mới, ảnh hưởng đến trí tuệ, vận động hay ngôn ngữ. Thường có 5 loại rối loạn phát triển thần kinh:
💢 Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
💢 Rối loạn phổ tự kỷ (ASD)
💢 Các khuyết tật về học tập như chứng khó đọc
💢 Rối loạn phát triển trí tuệ
💢 Hội chứng Rett

Nguyên nhân dẫn đến vấn đề tâm lý

Có một vài nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các vấn đề tâm lý như sau:

🔸 Yếu tố di truyền: Nếu có thành viên trực hệ có bệnh tâm lý tâm thần thì bạn cũng có nguy cơ và khả năng mắc phải. Nhưng hiện nay vẫn chưa có một nghiên cứu nào chắc chắn tìm ra một gene cụ thể nào gây ra vấn đề này.

🔸 Lạm dụng các chất kích thích, như ma túy và rượu: Điều này có thấy gây ra sự hưng cảm bất thường hoặc một loại rối loạn tâm thần. Một số loại thuốc cũng có thể gây ảo giác, hoang tưởng. Hiện nay số lượng người bệnh gặp trầm cảm sau cải nghiện cần tham vấn trị liệu tâm lý ngày càng gia tăng.

🔸 Biến cố tuổi thơ: đây là nguyên nhân của rất nhiều căn bệnh tâm lý tâm thần, như trầm cảm, tự kỷ, rối loạn hành vi xã hội… Thông thường các sự kiện hay dẫn đến vấn đề tâm lý là bố mẹ li dị, hay cãi nhau, bị bạo lực học đường, hoặc bị bạo hành thể chất

🔸 Căng thẳng và áp lực trong cuộc sống: Đây là lý do khiến những chứng bệnh tâm lý ngày càng trở nên phổ biến và trẻ hóa. Hoặc các mâu thuẫn trong mối quan hệ gia đình, vợ chồng, bạn bè, người yêu cũng có thể là nguyên nhân

🔸 Một số yếu tố sinh học khác: Thay đổi nội tiết tố hoặc một vài bệnh lý có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần

Phương pháp tham vấn trị liệu tâm lý

Thường các bệnh tâm lý không có xu hướng tự “chữa lành”. Nếu không được tham vấn trị liệu tâm lý kịp thời và đúng phương pháp, tình trạng có thể ngày càng nghiêm trọng hơn.

Hiện nay có 2 phương pháp phổ biến nhất chính là dùng thuốc và trị liệu tâm lý. Nếu tình trạng của bạn thuộc mức độ nhẹ, AiHealth đề xuất bạn chỉ cần tham gia trị liệu tâm lý. Nếu tình trạng nặng hơn, có thể kết hợp dùng thuốc kê đơn bởi bác sĩ chuyên khoa tâm thần.

Liệu pháp tâm lý

Khi tham vấn trị liệu tâm lý với các chuyên gia/nhà trị liệu, thường người bệnh sẽ được kiểm tra đánh giá tình trạng sức khỏe tinh thần và định hướng lộ trình trị liệu cụ thể. Một số liệu pháp thường được các nhà trị liệu áp dụng điều trị là:

📍 Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT)

📍 Liệu pháp kích hoạt hành vi (BA)

📍 Nhận thức (CT)

📍 Phỏng vấn động cơ (MI)

📍 Thân chủ trọng tâm (CCT)

📍 Chánh niệm (MT)
📍 Giáo dục tâm lý
📍 Trị liệu gia đình
📍 Liệu pháp chấp nhận và cam kết (ACT)

📍 Điều trị hỗ trợ

Việc tham vấn trị liệu tâm lý sẽ giúp người đang gặp phải vấn đề tâm lý thấy bình ổn hơn, có thể tìm ra nguyên nhân thật sự và tìm được cách giải quyết dưới sự dẫn dắt và hỗ trợ của nhà trị liệu. Trong quá trình trị liệu, nhà trị liệu cũng sẽ đề xuất một số hoạt động phù hợp để cải thiện tâm trạng, tăng cường suy nghĩ tích cực và củng cố sức khỏe thể chất như yoga, đi bộ, giao tiếp…

Điều trị bằng thuốc

Trong một số trường hợp, người bệnh cần đến sự hỗ trợ của thuốc để bình ổn cảm xúc. Một số loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn là:
💊 Thuốc chống trầm cảm: SSRI, SNRI,…
💊 Thuốc ổn định tâm trạng: Lithium
💊 Thuốc chống loạn thần: Olanzapine, Haloperidol hoặc Risperidone
💊 Thuốc an thần: Nhóm benzodiazepin cũng được dùng kết hợp với những nhóm thuốc khác

Lưu ý: Các thuốc trên đều cần bác sĩ kê đơn để phù hợp với tình trạng của mỗi người

Dịch vụ tham vấn tâm lý AiHealth

AiHealth sở hữu đội ngũ nhà trị liệu nhiều năm kinh nghiệm và nền tảng công nghệ thuận tiện cho mọi người có nhu cầu được tư vấn online mọi lúc mọi nơi. Với dịch vụ tham vấn tâm lý trực tuyến của AiHealth, bạn có thể:
✅ Lựa chọn nhà trị liệu mà bạn cảm thấy phù hợp
✅ Tự chọn khung giờ và thời gian tham vấn
✅ Tham vấn trực tuyến, bạn có thể ở trong không gian mà bạn cảm thấy an toàn nhất
✅ Sau mỗi phiên tham vấn, bạn sẽ nhận được bản báo cáo tóm tắt cùng những khuyến khi của nhà trị liệu
✅ Có nhân viên chăm sóc riêng, hỗ trợ bạn khi cần

Tham khảo thêm về dịch vụ tại đây
Hoặc liên hệ hotline 1900 6487, Fanpage AiHealth – Ứng dụng tìm bác sĩ để được tư vấn